جواد نبوتی
پیروزی انقلاب اسلامی در ۲۲ بهمن ۱۳۵۷ با رشادت و حماسه سازی مردم ایران شکل گرفت، از کوچک و بزرگ، زن و مرد تا مردمی از بطن جامعه با شعار نویسی و کشیدن تصاویر بزرگان و شهدای انقلاب که بر پایه دین و مذهب در حال شکل‌گیری بود، یکی از روش‌های تبلیغی و گسترش انقلاب در آن زمان به شمار می‌رفت که پس از گذشت ۴۰ سال از آن روزها همچنان ماندگار مانده و همچون نام و یاد آنان بر دیواره‌های شهر نقش بسته است.
انقلاب اسلامی ایران، حرکت بزرگ مردم، به رهبری امام خمینی، از مراجع تقلید شیعه در قم بود که در سال ۱۳۵۷ موجب سقوط نظام پادشاهی و ایجاد نظام جمهوری اسلامی شد. این انقلاب که با رهبری مراجع تقلید شیعه آغاز و اوج گرفت، بنیان گذاری حکومت جمهوری اسلامی ایران، مبتنی بر احکام اسلامی و باورهای شیعه را در پی داشت. در این جریان، روحانیان شیعه سهم بزرگی در هدایت و آگاهی‌بخشی به مردم و هدایت مبارزات داشتند. عبارت جمهوری اسلامی که در شعارهای مردمی تکرار می‌شد، برگرفته از اندیشه‌های رهبر انقلاب (امام خمینی) بود. آغاز این حرکت تاریخی با اعتراضات آیت ا… خمینی و دیگر علمای دینی به رفتارهای خلاف دین دستگاه حکومتی از سال ۱۳۴۱ آغاز شد. در سال ۱۳۴۲ امام خمینی در پی اعتراضات تند به حکومت در روز عاشورا و در مدرسه فیضیه قم بازداشت شد. این واقعه موجب رخداد ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ و حرکت‌های اعتراضی مردم و درگیری با ماموران حکومتی در برخی شهرها شد و در نتیجه کشتار برخی معترضان گردید. اعتراض مجدد آیت ا… خمینی به عدم رعایت شرع اسلام در جریان تصویب لایحه انجمن‌های ایالتی و ولایتی در مجلس وقت باعث دستگیری دوباره وی در ۱۳ آبان ۱۳۴۳ و تبعیدش به ترکیه و پس از آن نجف گردید. مبارزات انقلابیون در خفا ادامه یافت تا این که درگذشت مشکوک سید مصطفی خمینی فرزند آیت ا… خمینی در آبان ماه ۱۳۵۶ باعث علنی شدن دوباره مخالفت‌های مردم با نظام سلطتنی شد.
برخورد خشن و مسلحانه ماموران رژیم پهلوی در تاریخ ۱۹ دی ۱۳۵۶ش در قم به گسترده شدن اعتراضات و سرایت آن به شهرهای دیگر انجامید. از این تاریخ به بعد با برگزاری چهلم کشته‌شدگان واقعه ۱۹ دی قم و پس از آن شهرهای دیگر، کشور ایران دستخوش درگیری‌های گسترده و سراسری شد. با تشدید اعتراضات مردمی، محمدرضا پهلوی در ۲۶ دی ۱۳۵۷ کشور را ترک کرد.
امام خمینی که از عراق به پاریس رفته بود و با مصاحبه‌ها و پیام‌های خود انقلاب را رهبری می‌کرد، در ۱۲ بهمن ۱۳۵۷ به ایران بازگشت و در ۲۲ بهمن همان سال نظام پادشاهی رسماً سقوط کرد.
